Գիտելիքի տնտեսության գնահատման <<Գիտելիքը զարգացման համար>> ծրագրի շրջանակներում, վեբ հիմքով, Համաշխարհային բանկի իսնտիտուտի մասնագետների մշակած KAM /knowledge assestment methodlogy - գիտելիքի գնահատման մեթոդաբանություն/ մեթոդաբանությունը հնարավորություն է տալիս նախնական գնահատման ենթարկել երկրի գիտելիքի տնտեսությունը: Մեթոդաբանությունում ներառված ցուցանիշների հաշվարկը հնարավորություն է տալիս գնահատել տարբեր երկրների գիտելիքի տնտեսության ցուցանիշները և դրանք համեմատել այլ երկրների ցուցանիշների հետ: Մեթոդաբանության հիմնական ցուցանիշները կամ հիմնասյուներն են հանդիսանում.
տնտեսական և իսնստիտուցիոնալ ռեժիմը, կրթությունը և հմտությունները, նորաստեղծական համակարգը, տեղեկատվական և հեռահաղորդակցային ենթակառուցվածքը:
Այս փոփոխականների հիման վրա հաշավարկվում է յուրաքանչյուր երկրի գիտական պոտենցիալը, որը հիմք է հանդիսանում գնահատելու այս կամ այն երկրի տնտեսության վիճակը գիտելիքահենք տնտեսության համատեքստում:
Վերոնշյալ ցուցանիշը իր մեջ ներառում է նաև մարդկային կապիտալի զարգացման աստիճանը, համակարգիչների տարածվածությունը, ինտերնետ և հեռախոս օգտագործողների թվերը, նորարարությունները, գիտությանը հատկացվող գումարները և այլ փոփոխականներ:
Գիտելիքի տնտեսության /ԳՏՀ - KEI/ համաթվերի վերլուծությունը համառոտ ներկայացված է աղյուսակ մեկում: Որտեղ ներկայացված են առաջատար տաս պետությունները, ՀՀ-ն, Ռուսաստանը և ՀՀ հարևան երկրները:
աղբյուր` www.worldbank.org
Ներկայացված տվյալներից պարզ երևում է, որ Հայաստանը բավականին զիջում է իր դիրքերը թե՛ համաշխարհային ասպարեզում, թե՛ տարածաշրջանում: Ամբողջ աշխարհում զբաղեցնելով 71-րդ տեղը, իսկ տարածաշրջանում միայն 3-րդ տեղը այդքան էլ գոհացուցիչ արդյունքներ չեն:
Դեռևս անելքիներ կան այս ոլորտում, ու դրանք պահանջում են հրատապ լուծումներ: Եթե ցանկանում ենք լինել հզոր և կայուն զարգացող տնտեսություն, պետք է հնարավորինս արագ անցում կատարել դեպի գիտելքիքահենք տնտեսություն:
Այսօր տնտեսական իրականությունը խոսում է այն բանի մասին, որ հզոր է այն տնտեսությունը ով զարգանում է գիտելքիլիքի գործոնների հաշվին:
;
տնտեսական և իսնստիտուցիոնալ ռեժիմը, կրթությունը և հմտությունները, նորաստեղծական համակարգը, տեղեկատվական և հեռահաղորդակցային ենթակառուցվածքը:
Այս փոփոխականների հիման վրա հաշավարկվում է յուրաքանչյուր երկրի գիտական պոտենցիալը, որը հիմք է հանդիսանում գնահատելու այս կամ այն երկրի տնտեսության վիճակը գիտելիքահենք տնտեսության համատեքստում:
Վերոնշյալ ցուցանիշը իր մեջ ներառում է նաև մարդկային կապիտալի զարգացման աստիճանը, համակարգիչների տարածվածությունը, ինտերնետ և հեռախոս օգտագործողների թվերը, նորարարությունները, գիտությանը հատկացվող գումարները և այլ փոփոխականներ:
Գիտելիքի տնտեսության /ԳՏՀ - KEI/ համաթվերի վերլուծությունը համառոտ ներկայացված է աղյուսակ մեկում: Որտեղ ներկայացված են առաջատար տաս պետությունները, ՀՀ-ն, Ռուսաստանը և ՀՀ հարևան երկրները:
աղյուսակ 1.
Շվեդիա
|
1
|
9.43
|
Ֆինլանդիա
|
2
|
9.33
|
Դանիա
|
3
|
9.16
|
Հոլանդիա
|
4
|
9.11
|
Նորվեգիա
|
5
|
9.11
|
Նոր Զելանդիա
|
6
|
8.97
|
Կանադա
|
7
|
8.92
|
Գերմանիա
|
8
|
8.9
|
Ավստրիա
|
9
|
8.88
|
Շվեցարիա
|
10
|
8.87
|
Ռուսաստան
|
55
|
5.78
|
Վրաստան
|
68
|
5.19
|
Թւրքիա
|
69
|
5.16
|
Հայաստան
|
71
|
5.08
|
Ադրբեջան
|
79
|
4.56
|
Իրան
|
94
|
3.91
|
Ներկայացված տվյալներից պարզ երևում է, որ Հայաստանը բավականին զիջում է իր դիրքերը թե՛ համաշխարհային ասպարեզում, թե՛ տարածաշրջանում: Ամբողջ աշխարհում զբաղեցնելով 71-րդ տեղը, իսկ տարածաշրջանում միայն 3-րդ տեղը այդքան էլ գոհացուցիչ արդյունքներ չեն:
Դեռևս անելքիներ կան այս ոլորտում, ու դրանք պահանջում են հրատապ լուծումներ: Եթե ցանկանում ենք լինել հզոր և կայուն զարգացող տնտեսություն, պետք է հնարավորինս արագ անցում կատարել դեպի գիտելքիքահենք տնտեսություն:
Այսօր տնտեսական իրականությունը խոսում է այն բանի մասին, որ հզոր է այն տնտեսությունը ով զարգանում է գիտելքիլիքի գործոնների հաշվին:
;
Комментариев нет:
Отправить комментарий